Phân loại các dạng cong vẹo cột sống: có 2 nhóm chính
Cột sống của con người có khả năng uốn cong tự nhiên, tuy nhiên người bị cong vẹo cột sống sẽ có đường cong thu hẹp hoặc phóng đại. Có thể chia các loại cong vẹo cột sống thành 2 nhóm cơ bản là vẹo cột sống có cấu trúc và phi cấu trúc.
1. Vẹo cột sống có cấu trúc
1.1 Vẹo cột sống vô căn
Theo thống kê, hầu hết các loại cong vẹo cột sống là vô căn. Điều này có nghĩa là tình trạng cột sống bị cong vẹo thường xảy ra không có nguyên nhân hoặc yếu tố tác động rõ ràng. Vì không tìm ra tác nhân gây bệnh nên bệnh vẫn phát triển theo chiều hướng xấu hơn.
Chứng vẹo cột sống vô căn có thể xuất hiện ở trẻ sơ sinh, người ở tuổi dậy thì và thanh thiếu niên. Cứ 100 trẻ em trong độ tuổi từ 10-18 thì có 4 trẻ bị chứng cong vẹo cột sống vô căn. Một số biểu hiện thường thấy của vẹo cột sống vô căn là:
- Hai vai không đều nhau
- Xương bả của một bên bất kỳ có thể nhô cao hơn bên còn lại
- Một bên xương sườn bị lồi ra
- Eo và hông không đều
- Vẹo cột sống do bẩm sinh
Mặc dù chỉ có 1 trong 1000 trẻ sơ sinh mắc chứng vẹo cột sống bẩm sinh, nhưng sẽ ảnh hưởng đến ngoại hình của trẻ khi trưởng thành. Trong quá trình mang thai, nếu cơ thể của người mẹ không tương thích với sự phát triển quá nhanh của bào thai bên trong thì đây có thể là nguyên nhân gây ra chứng cong vẹo cột sống bẩm sinh. Ngoài ra, trong lúc sinh nở tử cung của người mẹ hẹp có thể chèn ép cột sống của trẻ làm cong vẹo cột sống.
Bạn có thể tưởng tượng cột sống được tạo nên từ hình chữ nhật xếp chồng lên nhau như những viên gạch, và khi mắc chứng vẹo cột sống bẩm sinh, một vài viên gạch sẽ bị biến dạng thành hình tam giác. Điều này khiến cho cột sống bị cong vẹo, trục thẳng trở nên nghiêng hoặc cong bất thường.
1.2 Vẹo cột sống ở thần kinh cơ
Trong các dạng cong vẹo cột sống ở người trưởng thành thì chứng vẹo cột sống thần kinh cơ xảy ra khi các dây thần kinh và cơ bắp không thể kết hợp để duy trì sự phát triển bình thường của cơ thể, dẫn đến cột sống bị cong. Độ cong bất thường của cột sống thường phát triển ở độ tuổi trưởng thành và ngày càng tiến triển nặng hơn.
Các bác sĩ đã tìm thấy nguyên nhân gây ra tình trạng này bao gồm: hội chứng rối loạn sinh tủy, bại não, rối loạn dưỡng cơ Duchenne, teo cơ cột sống, tổn thương não do chấn thương, tai nạn…
1.3 Vẹo cột sống thoái hóa
Khi các đĩa đệm và cột sống lưng bắt đầu thoái hóa, quá trình này sẽ gây ra hiện tượng cong vẹo cột sống một bên. Đây là nguyên nhân chính gây ra chứng vẹo cột sống. Sự thoái hóa không đồng đều của đĩa đệm hoặc khớp có thể khiến cột sống bị cong nghiêng sang một bên.
Các dạng cong vẹo cột sống
- Vẹo cột sống thoái hóa xuất hiện ở người lớn tuổi và gây đau đớn rất khó chịu
- Vẹo cột sống thoái hóa là loại cong vẹo cột sống phát triển ở cột sống thắt lưng hoặc vùng lưng dưới, đôi khi tạo thành hình chữ C. Khi mức độ cong của cột sống ngày càng lớn (vượt quá 10 độ), thì đây là dấu hiệu giúp các bác sĩ được chẩn đoán chính xác cột sống bị cong vẹo.
1.4 Chứng kyphosis của Scheuermann
Thông thường vẹo cột sống sẽ ảnh hưởng đến hình dáng lưng, độ cong của cột sống khi nhìn từ phía trước. Nhưng chứng kyphosis của Scheuermann có biểu hiện đặc biệt là ảnh hưởng đến cột sống cổ và cột sống ngực. Người ở tuổi vị thành niên là đối tượng nguy cơ mắc chứng kyphosis của Scheuermann.
Loại cong vẹo cột sống này sẽ phát triển sau một số biến dạng ở đốt sống và gây ra các triệu chứng bao gồm đau lưng, cứng lưng và mỏi cơ. Hầu hết các triệu chứng này sẽ không trở nên nghiêm trọng hơn những sẽ kéo dài theo thời gian.
2. Vẹo cột sống phi cấu trúc
Theo phân loại cong vẹo cột sống, vẹo cột sống phi cấu trúc thường không phổ biến. Tuy nhiên, tình trạng này vẫn có thể xảy ra khi cơ thể có bất thường như:
2.1 Co thắt cơ bắp
Co thắt cơ bắp xảy ra khi căng cơ thắt lưng ở những người bị chấn thương tại thắt lưng. Khi cơ bắt đầu co thắt quá mức, sẽ khiến cho cơ yếu dần. Cột sống lúc này có thể bị kéo lệch vẹo và có thể tạo ra một đường cong sang một bên kèm cảm giác đau nhức. Co thắt cơ lưng thường xảy ra ở cơ vuông thắt lưng hoặc căng cơ lưng dưới.
2.2 Vẹo cột sống do công việc
- Bê một vật nặng, hoạt động sai tư thế… là nguyên nhân gây co thắt cơ lưng.
- Độ dài của hai chân không đều
Khi chân này dài hơn so với chân kia, có thể xuất hiện đường cong trên cột sống khi đứng. Lâu dần sẽ tạo thành đường cong cố định - cong vẹo cột sống.
2.3 Tình trạng viêm nhiễm cột sống
Nếu một vùng của cơ thể ở một bên của cột sống hoặc bên còn lại có dấu hiệu bị viêm, thì có thể dẫn đến cong vẹo cột sống. Một số nguyên nhân có thể là viêm ruột thừa hoặc viêm phổi.
Hãy chú ý và đến gặp bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời nhé!
Cột sống của con người có khả năng uốn cong tự nhiên, tuy nhiên người bị cong vẹo cột sống sẽ có đường cong thu hẹp hoặc phóng đại. Có thể chia các loại cong vẹo cột sống thành 2 nhóm cơ bản là vẹo cột sống có cấu trúc và phi cấu trúc.
1. Vẹo cột sống có cấu trúc
1.1 Vẹo cột sống vô căn
Theo thống kê, hầu hết các loại cong vẹo cột sống là vô căn. Điều này có nghĩa là tình trạng cột sống bị cong vẹo thường xảy ra không có nguyên nhân hoặc yếu tố tác động rõ ràng. Vì không tìm ra tác nhân gây bệnh nên bệnh vẫn phát triển theo chiều hướng xấu hơn.
Chứng vẹo cột sống vô căn có thể xuất hiện ở trẻ sơ sinh, người ở tuổi dậy thì và thanh thiếu niên. Cứ 100 trẻ em trong độ tuổi từ 10-18 thì có 4 trẻ bị chứng cong vẹo cột sống vô căn. Một số biểu hiện thường thấy của vẹo cột sống vô căn là:
- Hai vai không đều nhau
- Xương bả của một bên bất kỳ có thể nhô cao hơn bên còn lại
- Một bên xương sườn bị lồi ra
- Eo và hông không đều
- Vẹo cột sống do bẩm sinh
Mặc dù chỉ có 1 trong 1000 trẻ sơ sinh mắc chứng vẹo cột sống bẩm sinh, nhưng sẽ ảnh hưởng đến ngoại hình của trẻ khi trưởng thành. Trong quá trình mang thai, nếu cơ thể của người mẹ không tương thích với sự phát triển quá nhanh của bào thai bên trong thì đây có thể là nguyên nhân gây ra chứng cong vẹo cột sống bẩm sinh. Ngoài ra, trong lúc sinh nở tử cung của người mẹ hẹp có thể chèn ép cột sống của trẻ làm cong vẹo cột sống.
Bạn có thể tưởng tượng cột sống được tạo nên từ hình chữ nhật xếp chồng lên nhau như những viên gạch, và khi mắc chứng vẹo cột sống bẩm sinh, một vài viên gạch sẽ bị biến dạng thành hình tam giác. Điều này khiến cho cột sống bị cong vẹo, trục thẳng trở nên nghiêng hoặc cong bất thường.
1.2 Vẹo cột sống ở thần kinh cơ
Trong các dạng cong vẹo cột sống ở người trưởng thành thì chứng vẹo cột sống thần kinh cơ xảy ra khi các dây thần kinh và cơ bắp không thể kết hợp để duy trì sự phát triển bình thường của cơ thể, dẫn đến cột sống bị cong. Độ cong bất thường của cột sống thường phát triển ở độ tuổi trưởng thành và ngày càng tiến triển nặng hơn.
Các bác sĩ đã tìm thấy nguyên nhân gây ra tình trạng này bao gồm: hội chứng rối loạn sinh tủy, bại não, rối loạn dưỡng cơ Duchenne, teo cơ cột sống, tổn thương não do chấn thương, tai nạn…
1.3 Vẹo cột sống thoái hóa
Khi các đĩa đệm và cột sống lưng bắt đầu thoái hóa, quá trình này sẽ gây ra hiện tượng cong vẹo cột sống một bên. Đây là nguyên nhân chính gây ra chứng vẹo cột sống. Sự thoái hóa không đồng đều của đĩa đệm hoặc khớp có thể khiến cột sống bị cong nghiêng sang một bên.
Các dạng cong vẹo cột sống
- Vẹo cột sống thoái hóa xuất hiện ở người lớn tuổi và gây đau đớn rất khó chịu
- Vẹo cột sống thoái hóa là loại cong vẹo cột sống phát triển ở cột sống thắt lưng hoặc vùng lưng dưới, đôi khi tạo thành hình chữ C. Khi mức độ cong của cột sống ngày càng lớn (vượt quá 10 độ), thì đây là dấu hiệu giúp các bác sĩ được chẩn đoán chính xác cột sống bị cong vẹo.
1.4 Chứng kyphosis của Scheuermann
Thông thường vẹo cột sống sẽ ảnh hưởng đến hình dáng lưng, độ cong của cột sống khi nhìn từ phía trước. Nhưng chứng kyphosis của Scheuermann có biểu hiện đặc biệt là ảnh hưởng đến cột sống cổ và cột sống ngực. Người ở tuổi vị thành niên là đối tượng nguy cơ mắc chứng kyphosis của Scheuermann.
Loại cong vẹo cột sống này sẽ phát triển sau một số biến dạng ở đốt sống và gây ra các triệu chứng bao gồm đau lưng, cứng lưng và mỏi cơ. Hầu hết các triệu chứng này sẽ không trở nên nghiêm trọng hơn những sẽ kéo dài theo thời gian.
2. Vẹo cột sống phi cấu trúc
Theo phân loại cong vẹo cột sống, vẹo cột sống phi cấu trúc thường không phổ biến. Tuy nhiên, tình trạng này vẫn có thể xảy ra khi cơ thể có bất thường như:
2.1 Co thắt cơ bắp
Co thắt cơ bắp xảy ra khi căng cơ thắt lưng ở những người bị chấn thương tại thắt lưng. Khi cơ bắt đầu co thắt quá mức, sẽ khiến cho cơ yếu dần. Cột sống lúc này có thể bị kéo lệch vẹo và có thể tạo ra một đường cong sang một bên kèm cảm giác đau nhức. Co thắt cơ lưng thường xảy ra ở cơ vuông thắt lưng hoặc căng cơ lưng dưới.
2.2 Vẹo cột sống do công việc
- Bê một vật nặng, hoạt động sai tư thế… là nguyên nhân gây co thắt cơ lưng.
- Độ dài của hai chân không đều
Khi chân này dài hơn so với chân kia, có thể xuất hiện đường cong trên cột sống khi đứng. Lâu dần sẽ tạo thành đường cong cố định - cong vẹo cột sống.
2.3 Tình trạng viêm nhiễm cột sống
Nếu một vùng của cơ thể ở một bên của cột sống hoặc bên còn lại có dấu hiệu bị viêm, thì có thể dẫn đến cong vẹo cột sống. Một số nguyên nhân có thể là viêm ruột thừa hoặc viêm phổi.
Hãy chú ý và đến gặp bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời nhé!