1. Dải chậu chày là gì?
Dải chậu chày là tập hợp các sợi chạy từ nguyên ủy ở mào chậu dọc theo mặt ngoài xương đùi đến đầu trên xương chày. Các cơ mông lớn cơ mông nhỡ, cơ căng mạc đùi và cơ rộng ngoài gắn với dải chậu chày ở phần trên. Ở đầu dưới dải chậu chày bám vào đầu ngoài xương chày và lồi cử Gerdy.
Dải chậu chày là một cấu trúc cân mạc đóng vai trò giữ sự ổn định trước ngoài của háng và gối khi đứng và chống lại các mômen gây vẹo trong ở gối, tuy nhiên cơ quan này sẽ gặp tổn thương khi vận động quá mức do tạo ra ma sát quá lớn.--> hội chứng dải chậu chày.
Đau ở mặt ngoài đùi hoặc phía trên khớp gối khi đi lại chạy bộ nhiều hay khi đạp xe, leo cầu thang…các triệu chứng đau có thể giảm ngay tức thời khi không vận động nữa. Đôi khi các biểu hiện đau không điển hình mà chỉ biểu hiện đau mơ hồ ở phía trên ngoài hoặc phía dưới ngoài của khớp gối.
Các bài đánh giá chức năng phổ biến là test bước xuống bậc cấp và squat một chân. Các dấu hiệu yếu cơ mông bao gồm xoay trong của xương đùi khi chịu trọng lượng, khép háng và xương chậu bên kia hạ thấp.
Các dấu hiệu khám liên quan đến hội chứng dải chậu chày bao gồm:
Tùy thuộc vào giai đoạn thì có những phương pháp điều trị khác nhau.
Dải chậu chày là tập hợp các sợi chạy từ nguyên ủy ở mào chậu dọc theo mặt ngoài xương đùi đến đầu trên xương chày. Các cơ mông lớn cơ mông nhỡ, cơ căng mạc đùi và cơ rộng ngoài gắn với dải chậu chày ở phần trên. Ở đầu dưới dải chậu chày bám vào đầu ngoài xương chày và lồi cử Gerdy.
Dải chậu chày là một cấu trúc cân mạc đóng vai trò giữ sự ổn định trước ngoài của háng và gối khi đứng và chống lại các mômen gây vẹo trong ở gối, tuy nhiên cơ quan này sẽ gặp tổn thương khi vận động quá mức do tạo ra ma sát quá lớn.--> hội chứng dải chậu chày.
- Nguyên nhân
- Hội chứng dải chậu chày thường gặp nhất ở những người có hoạt động mạnh, liên tục đến khớp gối như chạy bộ, đạp xe đạp, cầu thủ bóng đá…Hoặc ép bản thân vận động quá sức gây căng thẳng.
- Hội chứng này cũng xảy ra khi chân của bạn không đủ khỏe nhưng lại vận động quá mạnh( chạy nhanh, nhảy cao,...) khiến đầu gối không chịu nổi lực và có xu hướng ngả vào trong hoặc ra ngoài gây nên hội chứng dải chậu chày.
- Một nguyên nhân khác cũng thường gặp là cơ vùng mông yếu.
- Một số yếu tố nguy cơ.
- Tiền sử đã gặp chấn thương vùng dải chậu chày
- Chạy bộ hoặc đi bộ nhiều trên bề mặt không bằng phải (nghiêng, dốc..)
- Viêm khớp gối, viêm bao hoạt dịch khớp gối
- Chiều dài hai chi dưới mất cân bằng
- Chân vòng kiềng
- Bàn chân phẳng
- Đi không đúng loại giày phù hợp
- Triệu chứng – chẩn đoán.
Đau ở mặt ngoài đùi hoặc phía trên khớp gối khi đi lại chạy bộ nhiều hay khi đạp xe, leo cầu thang…các triệu chứng đau có thể giảm ngay tức thời khi không vận động nữa. Đôi khi các biểu hiện đau không điển hình mà chỉ biểu hiện đau mơ hồ ở phía trên ngoài hoặc phía dưới ngoài của khớp gối.
Các bài đánh giá chức năng phổ biến là test bước xuống bậc cấp và squat một chân. Các dấu hiệu yếu cơ mông bao gồm xoay trong của xương đùi khi chịu trọng lượng, khép háng và xương chậu bên kia hạ thấp.
Các dấu hiệu khám liên quan đến hội chứng dải chậu chày bao gồm:
- Đau khi ấn lồi cầu ngoài xương đùi
- Đau khi ấn dọc theo dải chậu chày
- Đau khi ấn dọc theo mấu chuyển lớn
- Nghiệm pháp (ép) Noble dương tính
- Nghiệm pháp Rene dương tính
- Điều trị
Tùy thuộc vào giai đoạn thì có những phương pháp điều trị khác nhau.
- Giai đoạn cấp tính (2-7 ngày sau khi khởi phát triệu chứng)
- Mục tiêu: giảm viêm dải chậu chày ở lồi cầu ngoài xương đùi
- Nghỉ ngơi tương đối, hạn chế làm những động tác làm nặng thêm triệu chứng ( chạy, đạp xe,...)
- Sử dụng thuốc giảm đau: các loại thuốc giảm đau non steroid có thể giúp giảm đau vài tuần sau chấn thương.
- Sử dụng phương pháp vật lý trị liệu: chườm lạnh, matxa bằng đá, siêu âm, điện di, shockwave,...để giảm viêm và đau
- Giai đoạn bán cấp (sau 1 tuần khởi phát triệu chứng)
- Mục tiêu: Cải thiện tính mềm dẻo, linh hoạt của cấu trúc bị căng hoặc rút ngắn
- Tập luyện: kéo giãn dải chậu chày, kéo giãn cấu trúc bị căng khác (cơ gấp háng), di động mô mềm để giảm sự kết dính của gân cơ, tập luyện các bài tập làm mạnh cơ mông( mông nhỡ, mông lớn).
- Giai đoạn phục hồi